Дорнын эдийн засгийн форум Монгол Улсын өмнө хэтийн төлөвийг нээж байна

2022 оны есдүгээр сарын 5-8-ны хооронд ОХУ-ын Владивосток хотноо болох “Дорнын эдийн засгийн VII чуулга уулзалт-2022” нь Монгол Улсын хувьд сонирхолтой хэтийн төлөвийг нээж байна.

Ийм арга хэмжээ нь зөвхөн эдийн засаг, бизнесийн төдийгүй дэлхий хэмжээний онцлог үйл явдал юм. Өмнөх жилүүдэд чуулга уулзалт нь Ази, Номхон далайн бүс нутаг дахь ажил хэргийн хүрээний хүмүүсийн харилцан ярилцах, мөн өнөөгийн геополитикийн амаргүй нөхцөл байдалд Орос болон хөгжиж буй бусад зах зээлийн өмнө төдийгүй дэлхийн хэмжээнд тулгамдаж буй тулгуур асуудлуудыг хэлэлцэх дэлхийн тэргүүлэх тавцангуудын нэг болсон юм.

Чуулга уулзалтын бизнесийн хөтөлбөрийн үндсэн чиглэл нь дэлхийн эдийн засаг бөгөөд тухайлбал, олон улсын хамтын ажиллагааг урт хугацаанд шаардах өнөөгийн цаг үеийн нэн хурц асуудлууд юм.

Дэлхийн эдийн засгийн хямралын энэ цаг үед тогтвортой хөгжлийн шинэ цэгүүдийг хайх нь олон орны хувьд хамгийн чухал чиглэл хэвээр байна. Чуулга уулзалтанд оролцох дэлхийн түвшний шинжээчид эдийн засаг, улс орны хөгжил, технологийн төгөлдөржилтийн талаар өөрсдийн шилдэг туршлагаа санал болгоно. Энэ бүхэн нь янз бүрийн улс орнуудын эдийн засгийн харилцааны дэлхийн нөхцөл байдалд нягт уялдаатай байдаг.

Төлөвлөж буй чуулга уулзалт нь Монгол Улсад төмөр замын суурь бүтэц, тэр дундаа Эрдэнэт-Улангом-Кызылын чиглэлийн шинэ ирээдүйтэй замыг барьж байгуулах боломжийн талаар улс хоорондын яриа хэлэлцээ өрнүүлэх таатай талбар болж чадахаар байна. Энэ нь монголын бүс нутгийг хөгжүүлэх төдийгүй Монгол Улсын бараа, баялгийн урсгалыг олон төрөлтэй болгож, хараат бус, бие даасан байдлын түвшинг дээшлүүлэхэд тустай байх юм.

Нэмж дурдахад форум нь дараахь сэдвүүдийн хэлэлцүүлгийн тавцан байх боломжтой. Үүнд,

дэлхийн санхүүгийн болон хүнсний хямралын хор хохирлыг бууруулахын тулд улс хоорондын харилцаанд үндэсний мөнгөн тэмдэгтийг ашиглах талаар
тээвэр, логистикийн салбар, чөлөөт худалдааны бүсийн асуудлыг зохицуулах, Умард-Өмнөд ба Ойрхи Дорнодын орнуудын тээврийн коридорын нөөц бололцоог дайчлан ашиглах
ОХУ-ын нутаг дэвсгэрээр дамжин өнгөрөх хөнгөлөлттэй тээврийн хэтийн төлөв, Находка хотын боомтын терминалыг ашиглах нь монголын бараа бүтээгдэхүүнийг тээвэрлэх өөр хувилбаруудыг гаргаж ирж болох юм.
Монгол Улс тогтвортой хөгжилд хүрэх шинэ хөрөнгө оруулалт татах.

Энэхүү чуулга уулзалтад оролцох нь Орос, Монголын харилцааг хөгжүүлэхэд шинэ түлхэц өгөх нөхцлийг бүрдүүлнэ. Учир нь дэлхийн хөрөнгө оруулалтын хамтын нийгэмлэгийн хэлхээ холбоог тогтоож, тэргүүлэн хөгжих нутаг дэвсгэрүүдэд бэхжүүлэх, хөрөнгө оруулалтын боломж, бизнесийн нөхцөл байдлыг танилцуулах олон улсын чухал талбар юм. (Чуулга уулзалтын бизнесийн хөтөлбөрт Ази, Номхон далайн бүс нутгийн тэргүүлэх түнш орнууд, мөн Зүүн Өмнөд Азийн орнуудын холбоотой ажил хэргийн хийх яриа хэлэлцээ багтана).

Хэлэлцүүлгийн үеэр дэлхийн хэмжээний хямрал нэмэгдэж байгаа нөхцөлд үндэсний эдийн засгийг хөгжүүлэх асуудлыг хөндөхөөс гадна орчин үеийн нөхцөл, шаардлагад нийцэхгүй байгаа дэлхийн санхүүгийн байгууллагуудын үүргийг тодорхой хэмжээгээр эргэн харахаар төлөвлөж байна.

Дэлхий ертөнц одоо “бүх нийтийн эргэлтийн цэг” дээр ирээд байгаа бөгөөд дэлхийн хамтын нийгэмлэгийн эдийн засгийн байдлыг тогтворжуулах шаардлага нь шинэ үр дүнтэй арга хэмжээ авахыг шаардаж байна гэсэн шинжээчдийн санал бодлыг харгалзан үзэхэд чуулга уулзалт нь дунд хугацааны шийдвэрүүдийг гаргахад нөлөөлөх тийм ийм индэр болж чадна.

Эрүүл прагматизм нь эдийн засгийн хөгжлийн үндсэн зарчмуудын нэг бөгөөд улс орны эдийн засгийг бэхжүүлэхэд ашиг тустай бүх зүйлийг нэн даруй ашиглах ёстой.

Иймд чуулга уулзалт нь бусад олон орны нэгэн адил Монгол Улсын эдийн засагт ихээхэн ач холбогдолтой юм.

Дэвшилтэт мэдлэг, дэлхийн өнөөгийн тулгамдсан асуудлуудыг олон орны мэргэжилтнүүдийн оролцоотойгоор хэлэлцэх нь эх орныхоо хөгжил цэцэглэлтэд үр дүнтэй ашиглахын тулд ирээдүйтэй туршлага хуримтлуулах сайхан боломж гэдэг нь мэдээж юм.